Als je naar je tuin kijkt, barst het van het leven. Maar dat is nog niets vergeleken met alles onder de grond! De meeste mensen zien de bodem als een hoop zand en klei, maar eigenlijk is de bodem het meest rijke leefgebied op aarde. De bodem is onmisbaar voor al het landleven, dus ook voor mensen.
De verscheidenheid aan leven in de bodem is zo groot dat het moeilijk is om het goed te waarderen, of zelfs maar te bevatten. Eén gram bodem bevat honderden wormen, pissebedden en microscopische dieren, meer dan duizend soorten schimmels, en duizenden soorten bacteriën. De meeste van die miljoenen soorten zijn nog onbekend voor de wetenschap. Zelfs als een soort wel een naam heeft gekregen, weten we er vaak heel weinig over. Wat doen ze de hele dag? Hoe gaan ze om met andere soorten?
Wat we wel weten, is dat veel microben in de bodem samenwerken met planten of dieren. Er zouden bijvoorbeeld geen bossen of weilanden bestaan zonder de zogeheten mycorrhiza-schimmels. De schimmeldraden van deze schimmels zijn vergroeid met de wortels van de planten en bomen. Ze vervoeren water en voedingsstoffen van de bodem naar de wortels, zodat de planten ze beter kunnen opnemen. In ruil geeft de plant suikers aan de schimmel als voeding. Zo helpen ze elkaar.
Schimmeldraden. Beeld: Thinkstock
Bodemdiertje. Beeld: Naturalis
Een bodem is gezond als de biodiversiteit in de bodem hoog is, dus als er veel verschillende soorten bestaan en er veel verschillende kleine leefgebieden zijn. Dat is niet alleen handig voor het bodemleven of voor planten. Wij mensen hebben het ook hard nodig. Als de microben in de bodem namelijk erg divers zijn, zorgt dat ervoor dat ziektemakers worden onderdrukt. Al die bodemmicroben eten voedsel dat de ziektemakers ook nodig hebben en jagen op hen. Zo worden wij minder snel ziek.
In Nederland is ruim 40% van de tuinen bedekt met tegels.
Helaas wordt de biodiversiteit van de bodem bedreigd. Intensieve landbouw, het gebruik van pesticiden en het verzouten van de bodem zorgen allemaal voor een verminderd aantal soorten. Maar ook samendrukken en het afsluiten van de bodem van de lucht (door bijvoorbeeld tegels) zorgen voor grote veranderingen in de bodem.
Een levendige tuin die groeit en bloeit: het begint allemaal bij een gezonde bodem!
Geschreven door: Dr. József Geml (Naturalis Biodiversity Center)
Jószef Geml heeft een passie om de rijkdom van de natuur, met name biodiversiteit, te onderzoeken, te documenteren en te behouden. Hij onderzoekt hoe de omgeving invloed heeft op de diversiteit en verspreiding van bodemschimmels. Met zijn werk in gematigde, tropische en poolgebieden ontdekte hij dat veel schimmels in specifieke leefgebieden leven en dat schimmels snel reageren op verstoringen in het milieu. Schimmels zijn daarom bij uitstek geschikt voor het bepalen van “bodemgezondheid” en kunnen ons helpen om duurzamer landgebruik te kiezen.
Biodiversiteit: je ziet het woord vaak opduiken. Maar wat is het eigenlijk? Biodiversiteit is de diversiteit van het leven: de soorten die er zijn en de verschillende rollen die ze hebben. Alles wat levend is, of heeft geleefd, valt onder biodiversiteit: de zwaluwen in de lucht, de vliegen die ze vangen en de kat die de zwaluw uit de lucht probeert te plukken. Maar natuurlijk ook alle planten, schimmels en minuscule bodemmicroben.
Biodiversiteit in je tuin is ontzettend belangrijk, maar wat is het eigenlijk? Biodiversiteit is kortgezegd: ‘De rijkdom van alles wat leeft in de natuur’. Denk hierbij bijvoorbeeld aan bloemen en planten, maar ook aan dieren, insecten en schimmels. Daarnaast is ook de manier waarop alle soorten met elkaar samenleven belangrijk. Zij zijn namelijk verbonden met elkaar, zoals bijen die niet zonder bloemen kunnen. In een biodiverse tuin leeft niet alleen meer, je tuin is ook beter beschermt tegen plagen en is een stuk veerkrachtiger. Genoeg redenen om de biodiversiteit van je tuin te vergroten dus! Koos Biesmeijer van Naturalis geeft 5 tips om de biodiversiteit in je tuin te vergroten. Lees je mee?
Bijen zijn er in heel veel verschillende soorten, kleuren en maten. Zo zijn hommels herkenbaar aan hun grote, dikke lichaam met een wollige, kleurige beharing. Maar er zijn ook andere bijen die klein, smal en bijna kaal zijn. De kleuren variëren van geheel zwart tot bontgekleurd met rode, witte of gele vlekken. Hierdoor is het lastig om de verschillende soorten uit elkaar te halen.
Bijna iedereen vindt vlinders bijzonder. Hun fladderende vlucht heeft iets onbeholpens en aandoenlijks. Het is geweldig als er een op je arm neerstrijkt en zijn stralende vleugels van dichtbij laat bewonderen. Zie je graag meer vlinders in je tuin? Check hieronder onze tips voor een vlindertuin!
Wat is jouw lievelingsvogel? Roodborst? Huismus? IJsvogel? En wil je jouw lievelingsvogel (en andere vogels) wat vaker in je tuin zien? Denk dan als een vogel. Dat doe je als volgt.
Egels komen veel voor in Nederland, ook in het stedelijk gebied. De kans dat je er eentje ziet is dan ook best groot. Ze knorren en brommen luidruchtig waardoor ze haast niet te missen zijn. Egels zijn zeer nuttige dieren die bijna alles in de tuin eten, zoals kevers, regenwormen, slakken en spinnen. Maar doordat het leefgebied van egels kleiner wordt is het steeds moeilijker voor ze om hun voedsel bij elkaar te scharrelen. Samen kunnen we ze een handje helpen door ze op de juiste manier bij te voeren of beschutting te bieden.
Vandaag besteld 
