Amberboom (Liquidambar)

De amberboom is een grote loofboom met een meestal rechte, doorgaande stam en een fraaie vertakking die zorgt voor een brede kroon. De schors is grijsbruin en krijgt na verloop van tijd een kurklaag met karakteristieke groeven. Op de takken zitten ook kurkachtige delen (kurklijsten). De glanzende bladeren zijn handvormig ingesneden en lijken wel wat op die van een esdoorn. Een amberboom kan als struik en als boom groeien, dit hangt af van hoe je de Liquidambar snoeit. De amberboom wordt zelfs als haagplant gebruikt. Als boom kan de Liquidambar in Noord-Amerika wel 40 meter hoog worden. In ons klimaat blijft hij meestal veel kleiner, gemiddeld tot maximaal 20 meter, maar de gewone soort is niet geschikt voor een kleine tuin. Kijk daarom goed welke amberboom je kiest voor je tuin. De amberboom groeit vrij langzaam naar zijn volwassen hoogte.

De Liquidambar styraciflua ‘Worplesdon’ heeft een piramidevormige kroon en krijgt extra vrolijke herfsttinten. Deze amberboom wordt minder hoog. De Liquidambar styraciflua ‘Worplesdon’ wordt ook als leiboom aangeboden. De takken zijn dan in een verticaal vlak geleid in etages, of als vol scherm. Alle zijtakjes worden jaarlijks gesnoeid zodat er een dicht bladerdek ontstaat. Hij is goed bestand tegen wind. Hoogte 8-12 meter.

De Liquidambar styraciflua 'Slender Silhouette' groeit vanzelf zuilvormig. De takken groeien vanaf de stam meer omhoog waardoor de kroon small en hoog wordt. Deze zuilvorm amberboom blijft dus veel smaller dan andere amberbomen, ongeveer drie meter breed. De herfstkleur is minder uitbundig. Hoogte 10-16 meter.

De Liquidambar styraciflua en Liquidambar styraciflua ‘Worplesdon’ worden ook als dakboom gekweekt. De takken zijn dan in een plat horizontaal vlak geleid, alle zijtakjes worden jaarlijks gesnoeid zodat er een dicht bladerdek ontstaat. Perfect tegen inkijk en als natuurlijke parasol.

De Liquidambar styraciflua en Liquidambar styraciflua ‘Worplesdon’ worden ook als meerstammige boom gekweekt. De boom komt dan met meerdere stammen uit de grond. De onderste zijtakken worden weg gesnoeid, zodat je tussen de stammen door kunt kijken. Zo’n meerstammige boom blijft kleiner dan een amberboom met één stam.  

Nee, de amberboom is niet giftig.

Er komen kleine bloemen aan de amberboom, maar die vallen niet zo op. Na de bloei gaan bij een volwassen boom de ronde, stekelige vruchtjes groeien. Als in de herfst het blad van de takken is gevallen, zie je ze hangen. Deze aparte vruchtjes blijven tot diep in de winter aan de takken hangen.

De amberboom groeit het best in de volle zon, maar een plek in de halfschaduw is ook geschikt. De mooiste herfstkleuren krijgt de Liquidambar wel op een zonnige plek.

Plant de amberboom het liefst op een beschutte plek, uit de wind. De gewone soort Liquidambar styraciflua is gevoelig voor harde wind, de takken kunnen breken.

Een amberboom groeit het best in losse, vruchtbare grond, het liefst leemhoudend en niet te droog. De grond mag ook iets vochtig zijn, maar moet wel goed waterdoorlatend zijn. Gelukkig is de amberboom heel sterk en zal hij het in bijna elke grond goed doen. Welke herfstkleur een amberboom precies krijgt, is ook afhankelijk van de vochtigheid van de grond. In vochtige grond zijn de herfstkleuren meestal donkerder paars en rood, op drogere grond juist oranjerood tot geel.

Ja, de amberboom is goed winterhard. Jonge twijgen kunnen wel bevriezen, maar na terugsnoeien lopen de takken gewoon weer uit.

Nee, de amberboom is niet groenblijvend in de winter, het is een bladverliezende boom. Wel blijven de stekelige vruchtjes tot diep in de winter hangen.

De amberboom in een pot kun je het hele jaar door planten. Stel het planten alleen even uit als het vriest, als de grond erg nat is of als het zeer zonnig is. Voor bomen met losse kluit is de plantperiode oktober-april.

Graaf een ruim plantgat dat twee keer zo breed is als de kluit en net zo diep als de hoogte van de kluit. Verbeter de uitgegraven grond met compost, bladaarde of aanplantgrond. Dompel de kluit (met pot en al) in een emmer water. De bovenkant van de wortelkluit moet gelijk komen met het grondniveau. Plant je een nieuwe amberboom met een kluit waar doek of gaas omheen zit dan moet dit blijven zitten. De wortels zullen er gewoon doorheen groeien. Vul het plantgat met de uitgegraven aarde, druk goed aan en geef ruim water.

Na het planten van een amberboom is het plaatsen van boompalen belangrijk. Als de jonge boom door de wind bewogen wordt, zullen de wortels niet goed kunnen vastgroeien. Met een of meerdere boompalen krijgt de boom een tijdelijke steun en blijven de wortels op hun plek. Voor een klein exemplaar is een korte boompaal of een schuin geplaatste lat vaak al voldoende. Plaats de paal aan de kant waar de wind meestal vandaan komt (vaak zuidwest), iets schuin van de stam af gericht. Bij grote maten en op een plek waar het veel waait zijn twee of drie palen gewenst. Meestal zijn korte palen (60 cm boven de grond) met een diameter van 10 cm voldoende. Plaats de palen op een plek waar geen wortels liggen, sla de paal in de grond of gebruik een palenboor. Een boompaal moet minstens 15-30 cm van de stam af staan, bij korte palen mag het meer zijn. Bind de stam van de amberboom aan de boompaal met touw, boomband of een verstelbare boomband met afstandshouder en gesp.

De plantafstand hangt af van welke amberboom je koopt. De Liquidambar styraciflua kan 10/15 meter breed worden, Liquidambar styraciflua ‘Worplesdon’ wordt ongeveer 6 meter breed, Liquidambar styraciflua 'Slender Silhouette' zo´n 3 meter. De breedte van de kroon is ook de plantafstand. Liquidambar styraciflua ‘Gum Ball’ plant je 2 tot 2,5 meter van elkaar. Een leiboom zet je gemiddeld 2 meter uit elkaar, afhankelijk van de breedte van het scherm.

De amberboom is heel sterk en kan eenmaal goed aangeslagen wel wat droogte aan. Maar het is aan te raden in lange droge perioden de Liquidambar wel extra water te geven. Geef een jonge amberboom na het planten nog drie jaar extra water als het langere tijd droog is. Een amberboom heeft niet veel mest nodig, geef jaarlijks in het vroege voorjaar een beetje organische mest. Op vruchtbare grond is mesten niet nodig.

Een amberboom moet je snoeien om te zorgen voor een mooie vorm. Dit geldt vooral voor een nog jong exemplaar, maar ook voor een meerstammige boom, een dakboom, een bolboom en een leiboom. Dode of bevroren takken snoei je in het voorjaar. Een leiboom en een dakboom snoei je 2x per jaar: in juni en in de herfst-winter als de bladeren van de takken zijn gevallen. Een bolamberboom snoei je 1 x per jaar in de zomer.

Als een (jonge) boom lelijk geplaatste takken, kruisende takken of een dubbele top heeft, dan snoei je die zo snel mogelijk weg bij de basis van die tak. Een bol amberboom, een lei amberboom en een dak amberboom snoei je door te lange takken in te korten. Knip altijd vlak boven een scheutje dat naar buiten wijst. De amberboom snoei je met een scherpe en schone snoeischaar. Voor het weghalen van wat dikkere takken kun je een snoeizaagje gebruiken.

Heb je een grote amberboom die gesnoeid moet worden, dan raden we je aan hier een boomverzorger bij te halen.

Lees meer over het snoeien van de amberboom in onze blog: Amberboom snoeien.

Een amberboom kan niet goed tegen verplanten. Een jonge boom die nog maar net in de grond staat, kun je nog wel verplanten. Maar wacht je te lang met verplanten dan breken er teveel wortels af en dan zal je amberboom het verplanten mogelijk niet overleven. Plant je amberboom dus direct op de juiste plek.

Ja een amberboom kun je stekken, maar het duurt natuurlijk wel een hele tijd voordat je een boom hebt. Knip in de late zomer/vroege herfst een stekje van 10-15 cm. Neem een gezonde jonge tak die dit jaar gegroeid is, de onderkant van het stekje moet al wat houtig zijn, de top is nog zacht. Kies een takje waar de blaadjes vrij dicht op elkaar zitten. De beste tijd om je stek te knippen is de vroege ochtend. Snij het takje met een scherp mesje schuin af, vlak onder een knop of verdikking. Bij de verdikking in het takje gaan de worteltjes groeien. Doe de stek direct in een plastic zakje om uitdroging te voorkomen. Verwijder de onderste bladeren, laat vier blaadjes aan de top zitten. Knip de zachte top uit de stek en doop het stekje in stekpoeder. Maak een gat in een potje met potgrond en steek de stek hierin, de blaadjes moeten net boven de grond uitkomen. Geef water en doe dan een doorzichtig plastic zakje over de pot om verdamping te voorkomen. Zet de stek op een warme en lichte plek. Twee keer per week luchten door het zakje er tien minuten af te halen. Na 2-4 weken zijn er hopelijk worteltjes gegroeid.

Deel jouw amberboom met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.