Ridderspoor (Delphinium)

De groeiwijze van de ridderspoor is opgaand, de plant groeit vanaf het voorjaar snel naar de volwassen hoogte. De hoogte hangt af van de soort of cultivar en kan variëren van 40 cm tot 200 cm. Het diep ingesneden, gelobde blad is vrij groot en zit langs de hele stengel, tot het punt waar de bloemtrossen beginnen. Uit het hart van de plant groeien de lange bloemstengels, ze dragen een cilindrische tros van bloemen. Er zijn eenjarige, tweejarige en vaste Delphinium soorten.

De Delphinium ajacis is kleiner dan de andere soorten, de bloemen zijn wit, roze, violet of blauw (vaak in een mix). Het is een eenjarige plant die je elk jaar kunt zaaien. Wordt vooral als snijbloem gekweekt. Deze soort wordt ook wel Consolida ajacis genoemd.

• Hoogte 100-150 cm.

De Delphinium elatum is een soort met wat kleinere, fel blauwe bloemen met een donker hartje. Er zijn ook veel grootbloemige cultivars die bij de Delphinium Elatum-groep horen.

De Delphinium grandiflorum is een lage ridderspoor met grote, helder blauwe bloemen in losse trossen.

• Hoogte 40-50 cm.

Ja, de ridderspoor is zeer giftig voor mensen en dieren. Neem bij inname voor de zekerheid contact op met de huisarts of de dierenarts. Het sap kan ook irritatie veroorzaken als je het op je huid krijgt. Draag daarom handschoenen bij het verplanten of snoeien.

De vaste ridderspoor kun je in potjes voorzaaien in het vroege voorjaar, 13 °C is de ideale temperatuur om te zaaien. Na ongeveer twee weken kiemen de zaden. Als je jonge plantjes drie paar blaadjes hebben, dan kun je deze overzetten in een grotere pot en verder opkweken. In mei -juni kun je de planten in de volle grond uitplanten. De planten zullen het volgende jaar gaan bloeien.

De eenjarige ridderspoor Delphinium ajacis kun je in het voorjaar in de volle grond zaaien, van begin april tot eind mei. Of zaai de eenjarige voor in potjes in de koude kas. Dit kan in de herfst of eind februari-begin maart. Begin met het verpotten als de zaailingen 5 cm hoog zijn en vanaf april kun je ze buiten uitplanten. De jonge planten zullen hetzelfde jaar al bloeien.

Je kunt zelf ook zaden verzamelen van je eenjarige ridderspoor. Wacht tot de zaaddoosjes droog aanvoelen en je de zaadjes hoort rammelen. Als je de zaaddoosjes op de kop houdt, vallen de zaadjes er vanzelf uit. Bewaar ze tot het voorjaar in een papieren zakje op een droge en koele plek.

De zaadjes van de ridderspoor bedek je met een dun laagje grond. Druk de grond licht aan. De vaste ridderspoor zaai je op 35-45 m afstand. De eenjarige ridderspoor zaai je op ongeveer 20-30 cm afstand.

De ridderspoor groeit en bloeit het best in de volle zon. Lichte schaduw wordt wel verdragen, maar daar krijg je waarschijnlijk minder bloemen. Omdat de lange bloemstengels van de ridderspoor nogal wat te dragen hebben, zijn ze gevoelig voor wind.  Harde wind kan ervoor zorgen dat de bloemstengels omknakken. Plant je ridderspoor daarom op een beschutte plek uit de wind.

Zorg voor losse, goed doorlatende en voedselrijke grond, zoals zandgrond of lichte kleigrond. De grond mag niet te droog zijn in de zomer, maar in de winter ook zeker niet te nat. Je kunt de grond verbeteren door er compost en organische mestkorrels door te mengen. Strooi elk jaar in de winter wat kalk.

Ja, de ridderspoor is goed winterhard. De grond mag echter niet te nat zijn in de winter, want dan kunnen de wortels gaan rotten en kan de ridderspoor wegvallen. De ridderspoor Consolida ajacis is eenjarig en sterft af voor de winter, deze soort moet je elk voorjaar opnieuw planten.

Nee, de ridderspoor is niet groenblijvend in de winter, het is een bladverliezende vaste plant. In het voorjaar verschijnen er weer nieuwe blaadjes.

Een ridderspoor plant je het best in het voorjaar of de vroege zomer. Graaf een ruim plantgat dat twee keer zo breed is als de kluit en net zo diep als de hoogte van de kluit. Verbeter de uitgegraven grond met compost of bladaarde en organische mestkorrels. Dompel de kluit eerst met pot en al in een emmer water en plaats de ridderspoor dan in het plantgat. De bovenkant van de wortelkluit moet gelijk komen met het grondniveau. Vul het plantgat met de uitgegraven aarde, druk goed aan en geef ruim water. Draag handschoenen bij het verplanten, de ridderspoor is een giftige plant.

De gemiddelde plantafstand voor een vaste ridderspoor is 45 cm, lage riddersporen kunnen ongeveer 35 cm uit elkaar komen en de hoogste riddersporen hebben wat meer ruimte nodig. De eenjarige ridderspoor plant je op 20-30 cm afstand.

Geef je ridderspoor in droge perioden 1x per week extra water. Een ridderspoor die nog maar net in de grond staat, heeft extra water nodig. Giet het liefst direct op de grond en niet op de bladeren, zo voorkom je de vorming van schimmels op het blad.

De ridderspoor heeft veel voeding nodig om zo rijk te kunnen bloeien. Geef de plant daarom elk voorjaar een flinke mestgift van organische mestkorrels of tuinmest voor borderplanten. Strooi ook een laagje compost aan de voet van de plant. Mest je ridderspoor bij door vanaf het begin van de bloei tot eind augustus elke week een snel werkende vloeibare mest te geven. Geef ook snel werkende mest als je de ridderspoor terugknipt na de bloei.

De zware bloemstengels van de wat hogere vaste riddersporen (vanaf ongeveer 120 cm) hebben vaak steun nodig. Bind elke stengel met zacht tuintouw aan een stokje. Liefst op meerdere punten, want anders loop je het risico dat de stengel juist net boven het bindtouw gaat knakken. Je kunt ook plantensteunen plaatsen.

Je moet een vaste ridderspoor snoeien om in het vroege voorjaar dode stengels weg te halen en na de eerste bloei om herbloei te stimuleren. Hopelijk gaan er aan de plant nieuwe bloemstengels groeien en verschijnen er in de nazomer weer bloemen. Een eenjarige ridderspoor hoef je niet beslist te snoeien, je kunt wel uitgebloeide bloemstengels terugknippen.

Je moet een ridderspoor 1x in het voorjaar snoeien en 1x na de bloei.

Knip in het voorjaar alle dode stengels vlak boven de grond af. Knip uitgebloeide stengels na de bloei ver terug, tot vlak boven een jong zijscheutje. Je kunt een ook rigoureus de hele plant na de eerste bloei ongeveer 30 cm boven de grond afknippen. Knak de stengels daarna een stukje om zodat er geen water in kan lopen. De ridderspoor gaat nu veel nieuwe stengels vormen die hopelijk in de nazomer gaan bloeien.

Wil je bij een vaste ridderspoor extra grote bloemtrossen? Laat dan in het voorjaar 5-7 van de dikste stengels staan en snoei de rest weg. Zo gaat de kracht van de plant alleen in de overgebleven bloemstengels zitten en zullen deze extra lang worden en super veel bloemen dragen.

Je snoeit de ridderspoor met een scherpe en schone snoeischaar. Draag handschoenen bij het snoeien, de ridderspoor is een giftige plant.

De beste tijd om een vaste ridderspoor te verplaatsen of te verplanten is het vroege voorjaar (maart-april), de plant zal in de zomer alweer bloeien. Voor een goede groei en bloei raden we je aan om de vaste ridderspoor om de twee jaar te verplanten. Er zit na twee jaar namelijk niet meer voldoende voeding in de grond, ook word je ridderspoor vatbaarder voor ziekten. Graaf de hele plant op en deel de wortelkluit in stukken. Een volwassen plant kun je meestal in vier stukken delen. Nu heb je de plant meteen verjongd én je hebt meer planten. Plant de ridderspoor liefst op een andere plek, maar minimaal een meter van de oude plek. Verbeter de grond op de nieuwe plek door er compost en organische mestkorrels door te mengen. Draag handschoenen bij het verplanten, de ridderspoor is een giftige plant.

Als je ridderspoor een witgrijze schimmel op zijn bladeren heeft, dan komt dit door meeldauw. Wil je meer weten over het bestrijden van meeldauw lees dan onze blog over meeldauw bestrijden.

Vooral in het voorjaar kunnen slakken de nog jonge, zachte blaadjes van de ridderspoor opeten. Als de planten eenmaal volwassen zijn en het blad harder is geworden, zal je meestal geen last meer hebben van de slakken. Let dus in het voorjaar extra goed op slakken.

Een vaste ridderspoor kan na verloop van tijd minder rijk of helemaal niet meer bloeien. Dit komt meestal door te weinig voeding. Mest je ridderspoor bij door vanaf het begin van de bloei tot eind augustus elke week een snel werkende vloeibare mest te geven. Ook raden we je aan om de plant om de twee jaar te verplanten naar rijkere grond. Als de plant te weinig zon krijgt, zal je ridderspoor ook niet of slecht bloeien.

Deel jouw ridderspoor met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.