Rozemarijn (Rosmarinus officinalis)

Rozemarijn (Rosmarinus officinalis) is een houtig, wintergroen struikje met dikke, smalle blaadjes die zeer aromatisch zijn. De takken groeien opgaand en kunnen uiteindelijk tot 1,5 meter lang worden, maar meestal blijven ze wat lager tot ongeveer 80 cm. De violetblauwe bloemen zitten in kleine trossen. Een rozemarijn struik kun je ook op stam kopen, de cultivar ‘Protratus’ heeft een hangende of kruipende groeiwijze. Rozemarijn groeit vrij langzaam, het duurt enkele jaren tot de volwassen hoogte bereikt is. Bloemen verschijnen vanaf het tweede jaar na planten

Nee, de rozemarijn is niet giftig. Het is wel aan te raden om rozemarijn matig te gebruiken in de keuken en als thee. Gebruik rozemarijn niet tijdens de zwangerschap en bij een hoge bloeddruk.

Rozemarijn kun je zaaien, het duurt echter wel even voordat je een plant van een beetje formaat hebt. Daarom wordt rozemarijn meestal vermeerderd door stekken.

Rozemarijn kun je in het vroege voorjaar binnen in potjes zaaien. Zaai in februari-mei de zaadjes binnen in een bakje of potje. Zorg voor een warme plek, bijvoorbeeld boven de verwarming, of zet de zaaibakjes in een verwarmd kamerkasje. Zet de zaaibakjes na drie weken in de koelkast, ze hebben een koele periode nodig om te kunnen kiemen. Na drie weken weer op een warme plek zetten. Als de jonge plantjes twee paar blaadjes hebben, kun je ze verspenen. Je zet dan voorzichtig elke zaailing over in een potje om ze verder op te kweken. De eerste winter na het zaaien nog vorstvrij overhouden.

Rozemarijn kun je buiten in de volle grond zaaien vanaf half april tot eind juni. Maak de grond goed los en kies een warme en zonnige plek. Binnen voorzaaien in potjes geeft een beter resultaat.

Dek de zaden van rozemarijn af met een heel dun laagje aarde. Gebruik in een potje van 9 x 9 cm 3-4 zaden. Als je buiten in de volle grond zaait dan heeft elke plant 30 x 30 cm ruimte nodig.

Ja er komen lichtblauwe bloemen aan de rozemarijn.

De bloeitijd van rozemarijn is april-juni.

Als je rozemarijn is uitgebloeid kun je de takken terugknippen.

Je kunt rozemarijn binnen houden op een zeer zonnige vensterbank. Het is wel nodig om de plant elk voorjaar te verpotten en dan ook licht terug te snoeien. Of maak in de zomer stekjes die dan voor volgend jaar meteen voor nieuwe plantjes zorgen. Een rozemarijn groeit toch liever buiten!

Deze mediterrane plant is matig winterhard (tot ca. -10 °C). In een strenge winter kun je de rozemarijn beschermen door afgevallen blad of stro tussen de takken te strooien en de plant dan in te pakken met vliesdoek. Een rozemarijn in pot kun je ’s winters beter naar binnen halen en op een koele, lichte plek zetten. Of overwinter stekjes die je in de zomer hebt genomen.

Ja de rozemarijn is groenblijvend in de winter, het is dus een wintergroene heester.

Rozemarijn kun je het best in het voorjaar of de zomer planten. De jonge plant kan dan goed aanslaan en zal de komende winter beter overleven. Als de grond hard is, maak je die van tevoren goed los. Je kunt er wat grind en brekerszand doorheen mengen om de grond goed doorlatend te maken. De bovenkant van de kluit moet gelijk komen met het grondniveau. De plantafstand is 30-40 cm.

Rozemarijn kan goed tegen warme en droge perioden, dat is deze plant in de natuur ook wel gewend. Als je een rozemarijn net geplant hebt, is het wel aan te raden om extra water te geven in droge perioden. Geef je rozemarijn in het vroege voorjaar wat voeding door een laagje compost gemengd met kalk rond de plant te strooien. Je kunt ook mest voor kruiden geven. Rozemarijn heeft niet veel voeding nodig en zal ook prima groeien in arme grond.

Je moet rozemarijn snoeien om het struikje mooi in model te houden. Als je niet snoeit kunnen de takken erg lang worden en kan het struikje verhouten en wat uit elkaar vallen. Met een jaarlijkse knipbeurt stimuleer je nieuwe groei en houd je door snoeien je rozemarijn een mooi model.

Je snoeit de rozemarijn twee keer per jaar, in het voorjaar (maart-april) en na de bloei.

Je snoeit rozemarijn in het voorjaar door lelijke, beschadigde en dode takken weg te knippen tot vlak boven een gezond zijscheutje. Knip niet tot in het kale hout, dan zal je rozemarijn waarschijnlijk niet meer uitlopen. Er moet dus altijd wat groen blijven zitten, ook al je een verhoutte rozemarijn wilt snoeien.

Je snoeit de rozemarijn na de bloei door te lange takken in te korten. Je mag de scheuten tot ongeveer de helft terugnemen, maar minder mag ook. Knip je altijd boven een gezond zijscheutje, hier gaat de rozemarijn weer op uitlopen. Ook een haagje van rozemarijn knip je het best na de bloei in vorm. De afgeknipte takjes gebruik je natuurlijk in de keuken!

De rozemarijn snoei je met een scherpe en schone snoeischaar.

Een rozemarijn is goed te vermeerderen door stekken. Hoe kun je een rozemarijn nu stekken? Knip in de zomer/vroege herfst een stekje van 10-15 cm. Kies een gezonde jonge tak die dit jaar gegroeid is, de onderkant van het stekje moet al wat houtig zijn, de top is nog zacht. Kies een takje waar de blaadjes vrij dicht op elkaar zitten. Trek het takje voorzichtig van de plant af en probeer een stukje bast mee te krijgen. Zo zit er onderaan de stek dus nog een extra stukje bast, dit wordt een ‘hieltje’ genoemd. De beste tijd om je stek te nemen is de vroege ochtend. Doe de stek direct in een plastic zakje om uitdroging te voorkomen. Verwijder de onderste bladeren, laat minstens vier blaadjes aan de top zitten. Knip de zachte top uit de stek en doop het stekje in stekpoeder. Maak een gat in een potje met potgrond en steek de stek hierin, de blaadjes moeten net boven de grond uitkomen. Geef water en doe dan een doorzichtig plastic zakje over de pot om verdamping te voorkomen. Zet de stek op een warme en lichte plek. Twee keer per week luchten door het zakje er tien minuten af te halen. Na 2-4 weken zijn er hopelijk worteltjes gegroeid. Laat de stekjes de eerste winter nog vorstvrij overwinteren. Verplaats de rozemarijn in het voorjaar naar de tuin.

Je kunt rozemarijn ok stekken op water. Je neemt de stek op dezelfde manier, maar nu zet je de stekjes in een glas water. Als er worteltjes gaan groeien, en het stekje maakt ook al wat nieuwe blaadjes, dan kun je ze overzetten in een potje met stekgrond.

Worden de bladeren van je rozemarijn geel dan kan een gebrek aan voedsel het probleem zijn. Vooral bij een plant in een pot is na ongeveer een jaar de voeding in de aarde op, verpot je rozemarijn in pot daarom elk jaar. In rijke, zeer voedselrijke grond kunnen bladeren echter ook geel worden. Worden de bladeren eerst geel en dan bruin? Dan kan de grond te nat zijn.

Als de grond te nat is kan er wortelrot optreden en gaan er schimmels groeien, het blad van je rozemarijn wordt dan bruin. Controleer de vochtigheid van de grond. In een pot moet het water goed weg kunnen lopen, zet geen schotel onder de pot.

Deel jouw rozemarijn met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.