Vingerplant (Fatsia japonica)

De vingerplant is een wintergroene heester die met meerdere takken en stengels omhoog groeit. De plant is bijna helemaal bedekt met de grote bladeren. Het blad kan makkelijk 20 cm in doorsnede worden, bij grote exemplaren is een breedte van meer dan 40 cm geen uitzondering. Het handvormige blad heeft vijf tot negen lobben die uitlopen in een punt, dit zijn de ‘vingers’ van het blad. In zijn land van herkomst kan de Fatsia wel vier of vijf meter hoog worden, het is daar een mooi vertakte struik met dunne stammen. In de huiskamer kan een hoogte van twee meter gehaald worden, bij ons in de tuin wordt een vingerplant meestal niet hoger dan drie meter.

Het bijzondere van de Fatsia Japonica is dat je hem zowel in dehuiskamer als in de tuin kunt zetten.

De vingerplant 'Variegata' heeft blad met roomwitte vlekken. Vooral langs de randen is veel wit te zien.

De ‘Annemie’ is ook een bonte vorm. Deze heeft roomwitte tot geelwitte vlekken op de bladeren. De randen van het blad zijn donkergroen.

Ja, de Fatsia japonica kan giftig zijn voor mensen en huisdieren, zet je vingerplant daarom altijd op een veilige plek. Neem bij inname voor de zekerheid contact op met de huisarts of de dierenarts. Het sap kan ook irritatie veroorzaken als je het op je huid krijgt. Draag daarom handschoenen bij het verpotten of snoeien.

In huis komt een bloeiende Fatsia bijna nooit voor. Maar buiten kunnen er wel bloemen komen in de vingerplant. De bloemen zijn wit van kleur, ze zitten in een bolronde bloeiwijze. De bloeitijd valt in de late herfst, maar soms ook in de lente. Op de juiste plek kunnen er na de bloei donkerpaarse tot zwarte bessen gaan rijpen, ze lijken op de bessen van klimop.

Een Fatsia japonica kan na het kopen binnen of buiten staan. Een Fatsia groeit in zijn land van herkomst meestal onder bomen, daarom staat hij het liefst in indirect licht. Geen direct zonlicht op de bladeren dus, in de felle zon kunnen de bladeren verbranden. Een plek in de halfschaduw vindt de Fatsia ook prima. De vormen met witbont blad hebben wel wat meer licht nodig. Als ze te donker staan, wordt het blad soms weer helemaal groen. Zet je vingerplant binnen voor een raam op het noorden of 4-5 meter van een raam op een andere windrichting.

Een Fatsia groeit prima bij kamertemperatuur, in de winter staat deze kamerplant liever op een koele plek. Zet je vingerplant niet vlak bij een verwarming, de warme en droge lucht bij de verwarming kan leiden tot lelijk blad en aantasting door beestjes, zoals spint. Als het ineens een stuk warmer of kouder wordt dan krijgt je vingerplant daar wel een klap van, probeer temperatuurswisselingen dus te voorkomen.

Ja, de Fatsia japonica kan buiten in de tuin. Daar kan de vingerplant in de volle grond of in een pot groeien. Het is een groenblijvende heester die perfect past in een tuin met een mediterrane of exotische stijl. Met een Fatsia japonica buiten haal je een opvallende verschijning in je tuin! De Fatsia is wel wat vorst gewend in zijn land van herkomst, maar als het kouder wordt dan -5 °C vraagt jouw Fatsia japonica in de tuin wel bescherming. Pak de plant in met vliesdoek of noppenfolie, verwijder dit weer zodra de vorstperiode voorbij is. Plant je vingerplant altijd op een beschutte plek in de tuin in de halfschaduw. Het blad kan tijdelijk slap gaan hangen van de kou, maar dit trekt wel weer bij.

Je Fatsia japonica vindt het buiten erg fijn en zal het best groeien als kuipplant. Zet de plant in een ruime pot en plaats hem vanaf mei buiten, na de laatste nachtvorst. Haal je Fatsia voor de eerste nachtvorst in oktober weer naar binnen. Laat de vingerplant in een lichte en koele ruimte (5-10 °C) overwinteren. Geef in deze periode weinig water.

Heb je een vingerplant als kamerplant gekocht maar wil je de plant in de tuin zetten? Dat kan prima, maar laat de plant wel rustig wennen aan de buitentemperatuur. De beste tijd om je vingerplant in de tuin te planten is het voorjaar.

De Fatsia japonica vraagt niet al te veel verzorging.

De vingerplant groeit graag in grond die altijd licht vochtig is, zo is hij dat ook gewend in het nogal vochtige Japanse bos waar hij vandaan komt. Geef je vingerplant daarom 1 x per week water. In de zomer kan 2x per week nodig zijn, laat de grond niet uitdrogen. Let er goed op dat de grond niet tè nat is. Het gietwater moet goed uit de pot kunnen lopen, het water mag ook niet in een schotel blijven staan. In te natte grond kunnen de wortels namelijk gaan rotten. Je kunt de vochtigheid van de grond controleren met een vochtmeter of door je vinger diep in de pot te steken. Is de potgrond na een week nog erg nat? Geef dan minder water. Vind je de grond juist al snel droog en laat de potgrond zelfs los van de pot, dan heeft de Fatsia meer water nodig. Ook in de tuin mag de grond niet uitdrogen, geef je tuinplant Fatsia daarom water in droge perioden. In de wintermaanden heeft je Fatsia een rustperiode, geef dan wat minder water.

De Fatsia houdt van een hoge luchtvochtigheid, net als in het warme, vochtige bos waar de vingerplant vandaan komt. Een sproeibeurt wordt dus zeker op prijs gesteld. Dat geldt ook voor een Fatsia in de tuin. In de tuin zal de regen in het grootste deel van het jaar voor vochtigheid zorgen, maar als het een langere periode droger is dan is het aan te raden de tuinsproeier te pakken. Besproei je vingerplant 1 x in de week met een fijne nevel.  Door te sproeien verwijder je meteen stof van de bladeren en is je Fatsia weer helemaal opgefrist. Je kunt het stof ook met een vochtige doek van de grote bladeren halen, zo glanzen de bladeren van je vingerplant weer prachtig.

Een vingerplant heeft niet veel mest nodig, maar deze mooie bladplant zal wel beter groeien als je van april tot september 1 x per maand voeding geeft. Dat gaat makkelijk door universele kamerplanten voor groene planten in het water te doen. Je vindt de dosering op de verpakking, geef niet te veel voeding want dit kan schadelijk zijn voor je plant. In de herfst en winter is je Fatsia in rust, voeding is dan niet nodig.

Geef een Fatsia in de tuin in het voorjaar wat tuinmest of koemest. Strooi de korrels bij de voet van de plant en hark licht in.

Een vingerplant groeit van nature redelijk snel. Heb je de vingerplant als kamerplant of kuipplant dan raden we je aan om de twee jaar te verpotten. Verpotten is pas echt nodig als de pot helemaal vol zit met wortels. Gebruik een pot die ongeveer 20% groter is dan de oude pot. Een pot met afwateringsgat is het best, zo kan het water goed uit de pot lopen. Vul de ruimte in de pot op met universele potgrond voor kamerplanten, druk langs de randen goed aan met je vingers. De vroege lente is de beste tijd om je Fatsia japonica te verpotten. Omdat dit is het begin van het groeiseizoen is, herstelt de vingerplant het snelst. Bovendien kan hij dan direct gebruik maken van zijn extra ruimte! Heb je veel nieuwe potgrond toegevoegd? Hou er dan ook even rekening mee dat daar voeding in zit voor ongeveer 2 maanden. Dus je hoeft pas weer na twee maanden voeding te gaan geven. Heb je een Fatsia japonica in een vrij kleine pot gekocht? Zet deze dan direct na aankoop over in een grotere pot. Hierdoor zal de plant beter kunnen groeien en gezonder zijn. Heb je een grote plant die eigenlijk niet meer verpot kan worden? Dan kun je ervoor kiezen alleen de bovenste laag potgrond te vervangen óf verplaats je Fatsia naar de tuin!

Je kunt een vingerplant stekken door het bovenste stuk van een jonge scheut af te knippen, dit heet een kopstek. Het is ideaal als de stek aan de onderkant iets houtig is, knip vlak onder een blad. Zorg ervoor dat de stek ongeveer 10 cm lang is en minimaal 3 bladeren heeft. Verwijder de onderste bladeren en zet het stekje van de vingerplant in een glas met water tot er wortels gaan groeien. Zijn de wortels minimaal 5 cm lang dan is het tijd om de stek in een potje met potgrond te zetten. Je kunt de stek ook in stekpoeder dopen en direct in een potje met potgrond zetten. Houd de grond de eerste tijd vrij vochtig. Als het babyplantje gaat groeien weer normaal water geven. De Fatsia japonica stekken kun je het best in de zomer doen.

Hangende bladeren aan je vingerplant geven aan dat de grond te droog is, je Fatsia heeft niet genoeg te drinken. Als de potgrond helemaal uitgedroogd is, kun je de wortelkluit onderdompelen in een emmer met water op kamertemperatuur. Geef voortaan meer water. Een andere oorzaak kan juist te natte potgrond zijn. Door water dat onderin de pot blijft staan gaan de wortels rotten. Check de wortels: zijn ze helemaal bruin? Dan is er inderdaad sprake van wortelrot.

Als de bladeren alleen aan de onderkant van de plant gaan hangen, dan kan dit ook een natuurlijk proces zijn. De bladeren worden oud en gaan uiteindelijk afvallen. Je kunt ze het best wegknippen.

Meestal is te veel water de oorzaak van bruine bladeren in je vingerplant. Check de vochtigheid van de potgrond en pas het watergeven daar op aan. Als er af en toe aan de onderkant van de plant een blad bruin wordt, dan is dit een normaal proces. Je kunt het oude blad wegknippen.

Als de bladeren van je vingerplant geel worden dan kan te veel licht de oorzaak zijn. Zet je Fatsia verder van het raam af. Gele bladeren in je Fatsia kunnen ook komen door te droge lucht of te weinig water.

De luchtvochtigheid is te laag als de bladeren van je vingerplant gaan krullen. Vooral warme en droge lucht van de verwarming kan de oorzaak zijn. Het blad gaat krullen en kan ook afvallen. Mogelijk zie je ook beestjes op de bladeren? Geef de bladeren van je vingerplant dan een flinke sproeibeurt en zorg voor een koelere plek.

Bruine randen aan de bladeren van je vingerplant laten zien dat de plant te veel water krijgt. Laat de wortelkluit eerst eens goed opdrogen voor je weer water gaat geven.

Een vingerplant kan last hebben van luizen en van spint. Probeer deze lastige beestjes door sproeien te verwijderen. Lees hier alles over het bestrijden van spint en hier over het bstrijden van bladluizen.

Deel jouw vingerplant met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.