Ooievaarsbek (Geranium)

De groeiwijze van de Geranium is bodembedekkend of meer omhoog, afhankelijk van de soort. Sommige Geranium soorten maken lange stengels die mooi tussen andere borderplanten doorgroeien, dit soort planten noem je ook wel weefplanten. Het blad van de ooievaarsbek is gemiddeld wat betreft grootte, bij sommige soorten juist klein. De hoogte varieert van 10 tot 70 cm. De ooievaarsbek wordt meestal tussen de 20 á 50 centimeter hoog, dit bereikt hij in één groei seizoen. Hij herstelt zich nog goed na een zomerse snoeibeurt.

De ooievaarsbek kun je gebruiken als borderplant, weefplant of bodembedekker, voor randjes en in potten.

De Geranium ‘Dusky Crug’ is een borderplant met paarsbruin blad en lichtroze bloemen.

• Hoogte: 30-50 centimeter
• Bloeitijd: mei-juli

De Geranium endressii is een middelhoge borderplant met kleine roze bloemen. Een goede bodembedekker.

• Hoogte: 40-50 centimeter
• Bloeitijd: juni-augustus

De Geranium himalayense is een borderplant met grote violetblauwe bloemen. Ook goed als bodembedekker.

• Hoogte: 30-40 centimeter
• Bloeitijd: juni-juli

De Geranium 'Johnson's Blue' is een borderplant met helder violetblauwe bloemen.

• Hoogte: 40-50 centimeter
• Bloeitijd: juni-juli

De Geranium magnificum is een borderplant met grote violetblauwe bloemen. Hij wordt ook wel  Geranium platypetalum genoemd.

• Hoogte: 50-60 centimeter
• Bloeitijd: mei-juli

De Geranium molle is een inheemse soort met zacht behaard blad en kleine roze bloemen. Deze zachte ooievaarsbek zaait zich zelf uit.

• Hoogte: 10-30 centimeter
• Bloeitijd: mei-oktober

De Geranium nodosum is een borderplant of bodembedekker met zachtroze bloemen en iets glimmend blad. Deze knopige ooievaarsbek kan woekeren!

• Hoogte: 30-35 centimeter
• Bloeitijd: juni-juli

De Geranium sanguineum is een lage borderplant of bodembedekker, groeit ook op stapelmuurtjes. Fel roze bloemen, zeer lange bloei. Er zijn diverse rassen met een andere bloeikleur van deze soort.

• Hoogte: 15 -20 centimeter
• Bloeitijd: mei-september

De Geranium sessiliflorum ‘Sanne’ is een borderplant of bodembedekker met bronskleurig blad en kleine witte bloemen.

• Hoogte: 20-30 centimeter
• Bloeitijd: mei-september

De Geranium sylvaticum ‘Mayflower’ is een opgaande borderplant die al vanaf mei bloeit met violetblauwe bloemen.

• Hoogte: 40-50 centimeter
• Bloeitijd: mei-juni

Nee, ooievaarsbek (Geranium) is niet giftig.

De bloemen van de ooievaarbek zijn schaalvormig, het blad is vaak sierlijk ingesneden. Afhankelijk van de soort zijn Geranium bloemen wit, roze, paars of blauw van kleur, soms met prachtige adertjes in de bloemblaadjes. Bij de nieuwere rassen zie je een lange bloeiperiode (zonder dat je hoeft te snoeien!), grotere bloemen en sprekende bloemkleuren, zoals bijvoorbeeld bij de favorieten Geranium ‘Rozanne’ en Geranium ‘Tiny Monster’. Deze bloeien heel rijk in de zon.

De eerste Geranium-soorten bloeien in mei-juni. De nieuwere cultivars zoals Geranium ‘Rozanne’ bloeien door tot in oktober.

Is je ooievaarsbek uitgebloeid dan kun je de bloemstengels afknippen. Dit gaat vooral goed bij de vroege bloeiers zoals Geranium ‘Johnson’s Blue’, Geranium ‘Mayflower’, Geranium maculatum en Geranium sylvaticum. Knip alle uitgebloeide stengels kort af, je mag ook een deel van het blad wegknippen. De Geraniums die lang bloeien raken pas uitgebloeid in de herfst, zoals Geranium ‘Rozanne’. Bij deze doorbloeiers is snoeien niet nodig, ze bloeien vanzelf goed door.

Ja, ooievaarsbek kan overlast van katten in je tuin tegengaan. De bodembedekkende plant zorgt dat een kat niet goed tussen je planten kan komen en daarnaast houden katten niet van de geur van het blad van de ooievaarsbek. Je kunt ook andere planten met (citroen)geur gebruiken om katten af te schrikken, lees hier alles over katten weren uit je tuin. Slakken houden overigens ook niet van de geur van het blad van de Geranium. (Lees hier meer over slakken in je tuin.)

Voor elke plek in je tuin is wel een mooie Geranium te vinden, van volle zon tot schaduw. Bijna alle ooievaarsbek soorten groeien overal wel goed, ze zijn niet heel kieskeurig. De bloedooievaarsbek (Geranium sanguineum) en Geranium cinereum bijvoorbeeld kunnen zelfs prima tegen droogte én warmte. Zoek je een bodembedekker voor de (half)schaduw dan is een schaduwplant zoals de wintergroene Geranium macrorrhizum de beste keuze. Met zijn dichte bladerdek onderdrukt hij ook nog eens het onkruid. De ooievaarsbek is goed bestand tegen wind, alleen de hoogste soorten kun je beter beschut plaatsen. Elke humusrijke en voedselrijke tuingrond voldoet, een Geranium is niet zo kieskeurig. Laat de ooievaarsbek liever niet al te droog worden, alleen de Geranium sanguineum en Geranium cinereum groeien wel goed in droge grond.

Geranium groeit het best in de volle grond, bijvoorbeeld in de border. Maar de lagere soorten zijn ook prachtig in een pot, dat gaat prima.

 Ja, de ooievaarsbek is zeer winterhard. Bij de meeste soorten sterven de stengels en bladeren in de winter af, maar onder de grond blijft de plant gewoon leven. Als het warmer wordt in het voorjaar loopt de Geranium vanuit de wortels weer uit. Groeit je ooievaarsbek in een pot? Dan kun je deze het best binnen zetten als het hard gaat vriezen.

Geranium macrorrhizum en Geranium cantabrigiense zijn (half) groenblijvend in de winter. Bij de meeste soorten verdwijnen de stengels en het blad en zie je in de winter dus weinig van je ooievaarsbek.

De ooievaarsbek is een winterharde vaste plant die in het voorjaar of najaar geplant kan worden. Je kunt ook in de zomer planten, geef dan wel extra water. Heb je zware grond? Plant de Geranium dan het liefst in het voorjaar. De Geranium komt het mooist uit in groepjes van minimaal drie planten. Graaf een ruim plantgat dat twee keer zo breed is als de kluit en net zo diep als de hoogte van de kluit. Verbeter de uitgegraven grond met bemeste tuinaarde, compost of bladaarde. De bovenkant van de wortelkluit moet gelijk komen met het grondniveau. Vul het plantgat met de uitgegraven aarde, druk goed aan en geef ruim water. De plantafstand voor de Geranium is gemiddeld 30 centimeter.

deEen ooievaarsbek is een sterke en makkelijke tuinplant. De Geranium breidt zich uit met ondergrondse wortelstokken en is hierdoor een goede bodembedekker. Om de plant gezond te houden en rijk te laten bloeien, kun je de Geranium regelmatig delen. Zo verjong je de plant en blijft hij mooi op de plekken waar jij hem wilt. Een goede tijd om de Geranium te delen is het voorjaar (april) of het najaar (september-oktober). Graaf een flinke pol uit en deel deze voorzichtig in kleinere stukken. Haal wat blad van de stukjes ooievaarsbek, plant ze op een nieuwe plek en geef goed water. Of geef een deel cadeau aan iemand anders! Als het in de zomer langere tijd droog is, kun je de ooievaarsbek water geven.  Dat geldt zeker voor een ooievaarsbek in pot. Geef je Geranium in het vroege voorjaar mest voor bloeiende tuinplanten. Verder is er geen bemesting nodig.

Een ooievaarsbek moet je in het voorjaar snoeien om de dode stengels te verwijderen. De ooievaarsbek soorten die al vroeg bloeien: Geranium ‘Johnson’s Blue’, Geranium ‘Mayflower’, Geranium maculatum en Geranium sylvaticum, snoei je in de zomer om een tweede bloei te krijgen. Zo blijft je Geranium er mooi uitzien! Bij de Geraniums die lang bloeien zoals Geranium ‘Rozanne’ is snoeien niet nodig, ze bloeien vanzelf goed door. De wintergroene soorten hoef je niet te snoeien, dit geldt voor Geranium macrorrhizum en Geranium cantabrigiense.

Een ooievaarsbek moet je 1 of 2 x per jaar snoeien. De eerste keer in het vroege voorjaar (maart-april) en de tweede keer (alleen bij vroege bloeiers) na de eerste bloei. Lelijk blad mag je altijd afknippen, maar de beste tijd hiervoor is ook het voorjaar.

Knip in het voorjaar alle dode stengels vlak boven de grond af. De ooievaarsbek zal vanuit de wortels weer uitlopen. Knip na de eerste bloei alle lange uitgebloeide stengels van vroege bloeiers kort af tot op zo’n 10 cm vanaf de grond, vlak boven een zijscheutje. Je mag ook een deel van het blad wegknippen.

Als jouw ooievaarsbek te hoog of te breed wordt, mag je er in de zomer gerust wat van afknippen. De plant kan prima tegen een flinke knipbeurt en maakt snel weer nieuw blad. Geef de Geranium water na het snoeien.

Je snoeit de ooievaarsbek met een scherpe snoeischaar.

De ooievaarsbek is goed te verplaatsen of verplanten. De beste tijd hiervoor is het voorjaar (maart-april) of het najaar (september-oktober). Graaf de wortelkluit zo ruim mogelijk uit, schud de aarde er voorzichtig af en graaf de wortelkluit op de nieuwe plek weer in. De bovenkant van de kluit moet gelijk komen met het grondniveau. Als jouw ooievaarsbek plant veel blad heeft, kun je het best ongeveer de helft van het blad wegknippen. Geef ruim water om de Geranium op zijn nieuwe plek een goede start te geven.

De ooievaarsbek is makkelijk te vermeerderen door hem te delen in het voorjaar. Graaf de pol op en deel de wortelkluit in meerdere kleine stukken. Dit heet ook wel scheuren. Plant de buitenste delen opnieuw en geef de eerste tijd extra water.

Als je Geranium verwelkte balderen heeft, dan staat hij waarschijnlijk te nat. Controleer of de grond inderdaad erg nat is. Het kan ook voorkomen dat de wortels van je ooievaarsbek aangevreten zijn door de taxuskever, de plant kan dan geen water meer opnemen zodat de bladeren slap gaan hangen. Soms zit de plant zelfs helemaal los in de grond. Lees hier meer over het bestrijden van de taxuskever.

De ooievaarsbek kan last hebben van meeldauw. Je ziet dan witte vlekken of een witte poederachtige laag op het blad. De plant staat dan waarschijnlijk te nat, of de bladeren kunnen niet goed drogen. Verwijder de aangetaste bladeren. Lees hier alles over het bestrijden van meeldauw.

Deel jouw ooievaarsbek met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.